กฎกระทรวง

ฉบับที่ ๑๑  (พ.ศ. ๒๕๐๐)

ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน  พ.ศ. ๒๔๙๗


                 อาศัยอำนาจตามความในมาตรา  ๑๕  แห่งพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน  พ.ศ. ๒๔๙๗   และมาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑  แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน  รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย  ออกกฎกระทรวงไว้ดังต่อไปนี้

                 ข้อ ๑.  การขายที่ดินให้กระทำโดยวิธีขายทอดตลาด  เว้นแต่

                           (๑)  การขายที่ดินในกรณีที่มีผู้เช่าหรือผู้อาศัยอยู่ในที่ดินนั้นติดต่อกันมาไม่น้อยกว่าห้าปี  ให้กระทำโดยวิธีกำหนดราคาขายตามราคาตลาด  และเปิดโอกาสให้ผู้เช่า ผู้อาศัย รวมถึงทายาทของผู้เช่า  หรือผู้อาศัย  แล้วแต่กรณี  มีโอกาสซื้อได้ก่อนผู้อื่น  เมื่อไม่เป็นที่ตกลงกันจึงให้กระทำโดยวิธีขายทอดตลาด  หรือ

                           (๒)  การขายที่ดินแก่บุคคลผู้มีส่วนได้เสียหรือได้ช่วยทำประโยชน์ในที่ดินนั้น  ให้กระทำโดยวิธีกำหนดราคา  แต่ถ้าบุคคลดังกล่าวหลายคนประสงค์จะซื้อที่ดินแปลงเดียวกัน  และไม่อาจตกลงกันได้  ให้กระทำโดยวิธีประกวดราคา

                 ข้อ ๒.  การแลกเปลี่ยนที่ดิน  ให้แลกเปลี่ยนกับที่ดินซึ่งมีราคาใกล้เคียงกัน  โดยคำนึงถึงวัตถุประสงค์ และประโยชน์ของการแลกเปลี่ยนนั้น

                 ข้อ ๓.  การให้เช่าที่ดิน  ให้กำหนดราคาค่าเช่า  โดยคำนึงถึงสภาพแห่งท้องที่  ประกอบกับทุนที่ได้ลงไปในที่ดินนั้น

                 ในกรณีให้เช่าที่ดินสำหรับอยู่อาศัย  ถ้าผู้ประสงค์จะเช่ามีหลายคนเกินกว่าที่ดินที่กำหนดไว้ ให้พิจารณาคัดเลือกบุคคลที่มีความจำเป็น และได้รับความเดือดร้อนเกี่ยวกับที่อยู่อาศัยมากกว่าได้เช่าก่อนตามลำดับ

                 การให้เช่าที่ดินแก่บุคคลผู้มีส่วนได้เสียหรือได้ช่วยทำประโยชน์ในที่ดินนั้น  ให้กระทำโดยวิธีกำหนดราคาค่าเช่า  แต่ถ้าบุคคลดังกล่าวหลายคนประสงค์จะเช่าที่ดินแปลงเดียวกัน  และไม่อาจตกลงกันได้  ให้กระทำโดยวิธีประกวดราคาค่าเช่า

                 ข้อ ๓.  ทวิ  ในกรณีให้เช่าที่ดิน  ซึ่งถูกกันออกจากที่ดิน  ที่ทางราชการไม่ออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน  ถ้าผู้ขอเช่าเป็นผู้ได้ครอบครองที่ดินนั้น  ให้กำหนดตามอัตราค่าเช่าปานกลาง  ที่มีการเช่าอยู่ในท้องที่นั้นในวันทำสัญญาเช่า และมิให้มีการเช่าช่วงหรือโอนสิทธิการเช่าให้แก่บุคคลอื่น

                 ข้อ ๔.  การให้เช่าซื้อที่ดิน  ให้กำหนดจำนวนเงินและระยะเวลาส่งใช้เงินเป็นคราว ๆ  โดยคำนึงถึงสภาพแห่งท้องที่ประกอบกับทุนที่ได้ลงไปในที่ดินนั้น

                 ถ้าผู้ประสงค์จะเช่าซื้อมีหลายคนเกินกว่าที่ดินที่กำหนดไว้  ให้ดำเนินการเช่าซื้อโดยวิธีจับสลาก เว้นแต่การเช่าซื้อที่ดินสำหรับอยู่อาศัย  ให้พิจารณาคัดเลือกบุคคลที่มีความจำเป็น  และได้รับความเดือดร้อนเกี่ยวกับที่อยู่อาศัยมากกว่า  ได้เช่าซื้อก่อนตามลำดับ

                 ข้อ ๔ ทวิ  ในกรณีให้เช่าซื้อที่ดิน  ซึ่งถูกกันออกจากที่ดินที่ทางราชการไม่ออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน  ถ้าผู้ขอเช่าซื้อเป็นผู้ได้ครอบครองที่ดินนั้น  ให้ถือเอาราคาประเมินทุนทรัพย์ในการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดิน ในวันทำสัญญาเช่าซื้อเป็นราคาให้เช่าซื้อ  การชำระค่าเช่าซื้อจะแบ่งเป็นกี่งวด แต่ละงวดจะชำระเป็นรายปี  หรือหลายปีต่องวดก็ได้  แต่ต้องชำระ ให้เสร็จสิ้นภายในยี่สิบปี

                 ข้อ ๔ ตรี  ค่าเช่าและค่าเช่าซื้อที่ได้จากที่ดินรายใดให้เป็นรายได้ของราชการบริหารส่วนท้องถิ่นที่ที่ดินนั้นตั้งอยู่  และให้นำไปบำรุงท้องถิ่นนั้น

                 ข้อ ๔ จัตวา  การพิจารณาให้เช่าตามข้อ ๓  ทวิ  หรือให้เช่าซื้อตามข้อ ๔ ทวิ  ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นผู้พิจารณาตามควรแก่กรณี

                 ข้อ ๕.  การมอบหมายให้ทบวงการเมืองอื่นจัดหาผลประโยชน์  ให้กระทำโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา

                 ในการประกาศให้ระบุถึงเขตที่ดิน จำนวนเนื้อที่ดิน  ชื่อทบวงการเมือง และกิจการที่มอบหมาย  รวมถึงความประสงค์ให้จัดหาผลประโยชน์สำหรับรัฐหรือบำรุงท้องถิ่นด้วย

                 ข้อ ๖.  ให้อธิบดีหรือหัวหน้าทบวงการเมืองที่ได้รับมอบหมาย  แล้วแต่กรณี  ประกาศวัตถุประสงค์ที่จะดำเนินการ  วิธีการ  และรายละเอียดให้ทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่าสามสิบวัน  ประกาศนั้นให้ปิดไว้ ณ สำนักงานที่ดินจังหวัด  หรือสำนักงานที่ดินสาขาหนึ่งฉบับ ณ ที่ว่าการอำเภอหรือกิ่งอำเภอท้องที่หนึ่งฉบับ ที่บ้านกำนันหนึ่งฉบับ  และในที่เปิดเผยในบริเวณที่ดินนั้นหนึ่งฉบับ

 

                                                                                     ให้ไว้ ณ วันที่ ๖  ธันวาคม  พ.ศ. ๒๕๐๐

                                                                                     (ลงชื่อ)    พลโท ป.  จารุเสถียร

                                                                                                  (ประภาส  จารุเสถียร)

                                                                                           รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย

 

(ราชกิจจานุเบกษา  เล่ม ๗๔ ตอนที่  ๑๑๐  ลงวันที่  ๒๔  ธันวาคม  ๒๕๐๐)


หมายเหตุ :-  เหตุผลในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้  คือ  เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์และการจัดหาผลประโยชน์ในที่ดินของรัฐ  ซึ่งมิได้มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครองและมิใช่สาธารณสมบัติของแผ่นดินอันราษฎรใช้ประโยชน์ร่วมกัน