​        ประเภทเอกสารสิทธิ์ในที่ดินที่สำนักงานที่ดินเป็นผู้ออกให้กับราษฎร์

แบบแจ้งการครอบครองที่ดิน (ส.ค.1)

แบบแจ้งการครอบครองที่ดิน เป็นหลักฐานที่ผู้ครอบครองที่ดินเป็นผู้แจ้งว่าตนครอบครองที่ดินแปลงใดอยู่ โดยแจ้งตาม พรบ. ให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 มาตรา 5 ที่กำหนดว่า "ผู้ที่ได้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินอยู่ก่อนวันที่ประมวลกฎหมายที่ดินใช้บังคับ(ก่อนวันที่ 1 ธันวาคม 2497)โดยไม่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน แจ้งการครอบครองที่ดินต่อนายอำเภอท้องที่ภายใน 180 วัน นับแต่วันที่ พรบ. นี้ใช้บังคับ"
-การแจ้ง ส.ค.1 ไม่ก่อให้เกิดสิทธิในที่ดินขึ้นใหม่แก่ผู้แจ้งแต่ประการใด (เพราะสิทธิเดิมมีอยู่แล้ว)
-การไม่แจ้ง ส.ค.1 ถือว่า เจตนาสละสิทธิครอบครองที่ดิน
-ส.ค.1 ไม่ใช่เอกสารสิทธิอันเป็นเอกสารของทางราชการ (ฎีกาที่ 890/2508)
-ผู้มี ส.ค.1 มีสิทธินำมาขอออกโฉนดที่ดิน หรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์ได้แล้วแต่กรณี แต่นับจากวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2553 เป็นต้นไป ผู้ที่มี ส.ค.1 ประสงค์จะนำมาออกเอกสารสิทธิ์ จะต้องมีคำสั่งศาลว่าเป็นผู้ครอบครองโดยชอบด้วยกฎหมายประกอบด้วย
-วัดไม่ต้องแจ้งการครอบครอง
-ส.ค.1 ทำการโอนกันได้ด้วยการส่งมอบการครอบครอง โดยไม่ต้องมีการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ (แต่อาจขอให้มีการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมให้ปรากฏรายการเปลี่ยนแปลงก็ได้)
-ผู้ซึ่งมีหลักฐานการแจ้งการครอบครองที่ดิน หมายความรวมถึง ผู้ซึ่งได้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินต่อเนื่องมาจากบุคคลที่มีชื่อในแบบแจ้งการครอบครองที่ดินด้วย(มาตรา 58 ทวิ ป.ที่ดิน)

ใบจอง เป็นหนังสือแสดงการยอมให้เข้าครอบครองที่ดินชั่วคราว ที่ออกให้เนื่องจากโครงการจัดที่ดินให้ประชาชน เมื่อบุคคลที่ได้รับใบจองได้ปฏิบัติตามระเบียบ ข้อบังคับ ข้อกำหนด และเงื่อนไขที่คณะกรรมการจัดที่ดินแห่งชาติกำหนดโดยครบถ้วนแล้ว ก็สามารถนำใบจองไปขออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินได้ แต่ถูกห้ามโอน 5 ปี หรือ 10 ปี แล้วแต่กรณี โดย น.ส.2 ออกให้โดยนายอำเภอ ส่วน น.ส.2ก. ออกให้โดยเจ้าพนักงานที่ดิน(พื้นที่ที่ รมต. ประกาศยกเลิกอำนาจหน้าที่ของนายอำเภอในการดำเนินการตามกฎหมายที่ดิน)

-----------------------------------------------------------

หนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 , น.ส.3 ข. , น.ส.3 ก. และแบบหมายเลข 3)

เป็นหนังสือคำรับรองจากพนักงานเจ้าหน้าที่ว่า ได้ทำประโยชน์ในที่ดินแล้ว โดยใช้แบบที่กำหนดไว้ดังนี้

- น.ส.3 ก.(บางท่านเรียกครุฑเขียว) ออกให้ในท้องที่ที่มีระวางรูปถ่ายทางอากาศ

----------------------------------------------------------

น.ส.3ข.

ออกให้ในท้องที่ที่ไม่มีระวางรูปถ่ายทางอากาศ ซึ่ง รมต.ได้ประกาศยกเลิกอำนาจหน้าที่ในการดำเนินการตาม ป.ที่ดิน ของนายอำเภอ (เจ้าพนักงานที่ดินเป็นผู้ออกให้)

-----------------------------------------------------------

น.ส.3 (บางท่านเรียกครุฑดำ)

ออกให้ในท้องที่อื่น (ท้องที่ที่ไม่มีระวางรูปถ่ายทางอากาศ , ท้องที่ที่ รมต. ยังไม่ประกาศยกเลิกอำนาจฯ นายอำเภอ)

-----------------------------------------------------------

แบบหมายเลข 3

เป็นหนังสือรับรองการทำประโยชน์ที่ออกให้ตามกฎกระทรวงเกษตราธิการ ออกตามความใน พรบ. ออกโฉนดที่ดิน(ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2479 ลว.25 ต.ค. 2480 และข้อ 3 แห่งกฎกระทรวงฉบับที่ 5 (พ.ศ.2497)

-----------------------------------------------------------

ใบไต่สวน (น.ส.5)

คือหนังสือแสดงการสอบสวนเพื่อออกโฉนดที่ดินและให้หมายความรวมถึงใบนำด้วย

-----------------------------------------------------------

โฉนดที่ดิน

คือหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน โฉนดที่ดินยังหมายความรวมถึง โฉนดแผนที่ โฉนดตราจอง และตราจองที่ตราว่า"ได้ทำประโยชน์แล้ว" แยกเป็นแบบต่าง ๆ คือ

น.ส.4ก.

เป็นโฉนดที่ดินที่ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 5 (พ.ศ.2497) ซึ่งต่อมากฎกระทรวงฉบับนี้ได้ถูกยกเลิกโดยกฎกระทรวงฉบับที่ 15 (พ.ศ. 2510)

-----------------------------------------------------------

น.ส.4ข.

เป็นโฉนดที่ดินที่ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 5 (พ.ศ.2497) ซึ่งต่อมากฎกระทรวงฉบับนี้ได้ถูกยกเลิกโดยกฎกระทรวงฉบับที่ 15 (พ.ศ. 2510)

-----------------------------------------------------------

น.ส.4ค.

เป็นโฉนดที่ดินที่ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 5 (พ.ศ.2497) ซึ่งต่อมากฎกระทรวงฉบับนี้ได้ถูกยกเลิกโดยกฎกระทรวงฉบับที่ 15 (พ.ศ. 2510)

-----------------------------------------------------------

น.ส.4

เป็นโฉนดที่ดินที่ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 15 (พ.ศ.2510) ซึ่งต่อมากฎกระทรวงฉบับนี้ได้ถูกยกเลิกโดยกฎกระทรวง ฉบับที่ 34 (พ.ศ.2529)

-----------------------------------------------------------

น.ส.4ง.

          เป็นโฉนดที่ดินที่ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 17 (พ.ศ.2514) ซึ่งต่อมากฎกระทรวงฉบับนี้ได้ถูกยกเลิก โดยกฎกระทรวง ฉบับที่ 34 (พ.ศ.2529)

-----------------------------------------------------------

น.ส.4จ.

เป็นโฉนดที่ดินที่ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 34 (พ.ศ.2529) ซึ่งต่อมากฎกระทรวงฉบับนี้ได้ถูกยกเลิกโดยกฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ.2537) แต่กฎกระทรวงฉบับที่ 43 ก็ยังคงให้ออกโฉนดที่ดินแบบ น.ส. 4 จ. เช่นเดิม

-----------------------------------------------------------

หมายเหตุ

โฉนดที่ดินที่ไม่มีหลักเขตปรากฏในรูปแผนที่ คือโฉนดที่ดินที่ออกตามความในมาตรา 58 ตรี แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน โดยการนำหลักฐานเกี่ยวกับระวางรูปถ่ายทางอากาศที่ใช้กับหนังสือรับรองการทำประโยชน์(น.ส.3 ก.) มาปรับแก้ตามหลักวิชาการแผนที่รูปถ่ายทางอากาศโดยไม่ต้องทำการสำรวจรังวัด และใช้จำนวนเนื้อที่ตาม น.ส.3 ก. เดิม

< Prev           Next >